برخلاف بسیاری از موضوعاتی که رسانه‌های دنیای فناوری به آن‌ها  می‌پردازند، توضیح دادن درباره‌ی مفهوم واقعی متاورس کار دشواری است؛ زیرا  هنوز وجود خارجی ندارد. متاورس در واقع بیشتر به رویایی برای آینده‌ی  اینترنت و روشی برای ترکیب ترندهای فعلی زیرساخت‌های آنلاین مانند رشد  جهان‌های سه‌بعدی بی‌وقفه (Real time) شبیه است.

البته نباید بخش سرگرم‌کننده‌ی آن را فراموش کنیم. ممکن است شما بتوانید  با استفاده از عینک‌های واقعیت افزوده در بازی فورت‌نایت فید فیس‌بوک خود  را هم مرور کنید یا دوستان خود را به‌جای صرف یک میان‌وعده‌ی واقعی به یک  مهمانی مجازی دعوت کنید.

آیا متاورس با یک ایده‌ی علمی-تخیلی آغاز شد؟

درست است. نیل استیون‌سن، نویسنده‌ی آمریکایی، در سال ۱۹۹۲ در رمانی به  نام Snow Crash از عبارت Metaverse استفاده کرده بود که به یک جهان مجازی  سه‌بعدی اشاره داشت، جهانی که آواتارهایی از افراد واقعی در آن زندگی  می‌کردند.

متاورس

بسیاری از کتاب‌ها و فیلم‌ و سریال‌های علمی-تخیلی هم به جهانی شبیه به  متاورس اشاره داشته‌اند. اما کتاب استیون‌سن و رمان Ready Player One از  ارنست کلاین که به یک فیلم سینمایی هم تبدیل شده، از شناخته‌ شده‌ترین  منابعی هستند که به متاورس اشاره کرده‌اند.

آیا هر دو کتاب به پادآرمان‌شهرهای ترسناک اشاره نمی‌کنند؟

متاورس خلق شده در کتاب Snow Crash از دل داستان هجوآمیزی از آینده‌ی  آمریکا بیرون آمده، اما به‌گونه‌ای نمایش داده شده که جنبه‌های جالب هم  دارد. شخصیت اصلی داستان یک هکر ماهر است که در یک کلوب شبانه‌ی مجازی وارد  درگیری می‌شود.

جهان نمایش داده شده در Ready Player One یک جهان مجازی است که نویسنده  نام سمبلیک OASIS را برایش انتخاب کرده است. کلاین این جهان مجازی را  به‌صورت یک آرمان‌شهر برای فرار از واقعیات زندگی در آینده‌ای ترسناک به  تصویر کشیده است.

ready player one

اگرچه ممکن است شبیه‌سازی جهان‌های مجازی موجود در این کتاب‌ها جذاب  نباشد، اما داستان‌های علمی-تخیلی می‌توانند تصویر واضحی از متاورس را به  ما ارائه کنند. البته نباید انتظار داشت با دنبال کردن این داستان‌ها به  دلیلی قانع کننده برای ضرورت وجود این جهان و نحوه‌ی کار آن برسیم.

متاورس چیست؟

در حقیقت یک تعریف جهانی پذیرفته شده برای متاورس واقعی وجود ندارد،  تنها می‌دانیم قرار است با یک مفهوم پرزرق‌وبرق‌تر از اینترنت سروکار داشته  باشیم. طرفداران متاورس در سیلیکون‌ ولی گاهی به توضیحی از متیو بال،  نویسنده‌ی Metaverse Primer اشاره می‌کنند:


متاورس یک شبکه‌ی توسعه‌پذیر از جها‌ن‌های سه‌بعدی بی‌وقفه و  شبیه‌سازی‌هایی است که از پیوستگی هویت، سوژه‌ها، تاریخ، پرداخت‌ها و  توانایی‌ها پشتیبانی می‌کند و می‌تواند تجربه‌ای هم‌گام با تعداد نامحدودی  از کاربرانی باشد که هر یک حضوری مستقل دارند.


فیس‌بوک که گویا در بین کمپانی‌های فناوری بیشترین علاقه را به متاورس دارد، آن را این‌گونه توصیف می‌کند:


متاورس مجموعه‌ای از فضاهای مجازی است که شما می‌توانید با  سایر افرادی که در یک فضای فیزیکی در کنار شما حضور ندارند به خلق (محتوا) و  گشت‌و‌گذار بپردازید.


همچنین، طبقه‌بندی‌های گسترده‌تری در ارتباط با متاورس وجود دارند،  مانند توصیف راف کاستر، طراح بازی، که بین جهان آنلاین، مولتی‌ورس و متاورس  تمایز قائل می‌شود.

از نظر کاستر جهان‌های آنلاین همان فضاهای دیجیتالی هستند که از  محیط‌های سه‌بعدی غنی تا محیط‌های متنی را دربرمی‌گیرند و روی یک مضمون  اصلی متمرکز هستند.

مولتی‌ورس در واقع شبکه‌ای از چندین دنیای متفاوت اما متصل به یکدیگر  است که مضمون یا قوانین مشترک ندارند. OASIS یا همان جهان Ready Player One  یک مولتی‌ورس محسوب می‌شود.

کاستر متاورس را هم را یک مولتی‌ورس توصیف می‌کند که بیشتر با دنیای  واقعی تعامل دارد. از جمله این تعاملات می‌توان به همکاری مشترک در واقعیت  افزوده، طراحی اتاق پرو مجازی برای فروشگاه‌های واقعی و حتی حضور در  اپ‌هایی مانند گوگل مپس اشاره کرد.

با توصیف کاستر از متاورس و مولتی‌ورس، اکنون Ready Player One دیگر یک  متاورس محسوب نمی‌شود و جهان‌های مجازی هم لزوما نباید سه‌بعدی باشند!  به‌نظر می‌رسد تعاریف مختلف ارائه شده که ما به بعضی از آن‌ها اشاره کردیم  با یکدیگر در تناقض هستند.